Cây trứng cá trước sân nhà đã hết mùa, chim chóc ít đến. Sâu đo xanh đỏ thoăn thoắt trên những đầu lá trắng li ti mầu phấn mốc. Một hai cơn gió to uốn quằn những cành thấp là đà, sâu đo níu những sợi tơ, buông mình rơi xuống đất, bò lểnh nghểnh. Đứng gió, cây trứng cá yên lặng, buồn hiu. Mấy hôm nay có con chim cánh vàng như nghệ, mỏ đỏ như son, ngày nào cũng xà cánh đáp xuống đây. Hai chân nó quấu chặt vào cành, thòng mình xuống, nghểnh cổ lên, đưa mỏ đỏ gắp lấy sâu. Ăn no, nõ rũ cánh rỉa long. Nó nhảy nhót hót líu lo.
Thằng Quyên đứng dưới gốc dòm lên, nghe vui tai đẹp mắt làm sao, nó yêu quý con chim quá! Đêm nằm thằng Quyên chiêm bao thấy bắt được chim nhốt vô lồng, đút mồi cho ăn. Con chim nhảy nhót, chốc chốc lại cất tiếng lảnh lót. Nhớ tới, nó khoái chí ngả ra cười híp mắt. Nó bảo mẹ bắt cho kỳ được. Đang ăn cơm, nhớ tới chim là nó hất chén liệng đũa, khóc lên, đưa tay chụp chụp lấy con chim vàng. Nó không thèm chơi ngựa cây, xe hơi, tàu lặn nữa. Nó giật mình dậy là nó nhắc đến chim vàng.
Cũng con chim này,đối với Bảo thì khác hẳn. Bảo rất căm ghét con chim vàng. Có lúc nghĩ thấy con chim bị bắn nát đầu, rơi xuống, vài sợi lông vàng bay theo, Bảo hả dạ lắm!
Thằng Quyên 10 tuổi là con nhà chủ. Cha nó là hương quản trong làng. Bảo 12 tuổi là đứa ở chăn trâu cho nhà này. Đêm ngủ, Bảo trằn trọc tìm mưu bắt cho con “bà chủ”. Bắt không được chim, không được ăn cơm.
Hai năm trước, mẹ Bảo mắc nợ nhà này hai thúng thóc, nó đòi ngặt, Bảo phải đến ở đợ. Nhưng nợ đó không bằng nợ con chim vàng. Gặp Bảo nó đòi, Bảo chịu đòn để thế. Bảo sợ quá, bữa nào cũng rình cũng bắt. Nhưng bắt sao được, nó có cánh, vừa leo lên là nó vụt mất, có khi còn ỉa xuống mặt Bảo hết phương cách rồi! Chiều đó. Bảo về, thằng Quyên đòi chim, Bảo hai tay bưng chiếc nón lá rách đựng đầy đồ chơi, Bảo hạ giọng năn nỉ:
- Trâu đây cậu, trâu đục, trâu con, trâu cái. Tôi nắn bằng đất sét mỡ gà tốt lắm. Tôi lặn dưới sông móc tới đứng bóng, nắn tới trâu ăn no, đây cậu. Cậu rờ thử coi, tôi lấy miểng chén mài sừng nó nhọn hoắt. Trâu này tốt hơn chim vàng à cậu.
Thằng Quyên quen tính được mẹ nuông chiều, không vừa ý cái gì là nó giẫy nảy lên. Nó đưa chân đạp nhẹ mấy con trâu đất, khóc ré lên. Nó khóc mà không chảy nước mắt. Bảo không khóc mà nước mắt cứ tuôn ra. Bảo tức, sợ và tiếc. Bảo lượm lại từng cục đất, nắn nót lại cái đầu cái chân.
Thằng Quyên vẫn khóc, nó nhào tới lượm lấy đất liệng tới tấp vào mặt Bảo, rồi nhào lăn ra thềm, đập chân đành đạch, gào lên: “Mày bắt con chim vàng cho tao, má ơi!”.
Mẹ nó tới, hầm hầm như bị ai giết con, quơ cả trâu đất, cả chiếc nón lá rách đội giữ trâu của Bảo liệng tung ra sân, rồi xỉa xói mặt Bảo:
- Mày khôn hơn con tao được à! Mày lôi đất vô nhà tao à! Nhà tao không thiếu đất, mả thằng cha mày sụp lở kia, đem về mà đắp! – Để lấy lòng con, nó đánh Bảo té nhủi… Rồi bế thằng Quyên vào lòng:
- Ối! Tội nghiệp! Con tôi khổ quá, thứ con chim vàng như vậy mà không có thể chơi!...
Đêm nằm Bảo có ngủ được đâu. Bên mái nhà lụp sụp, tiếng võng kẽo kẹt, giọng hát ru em văng vẳng:
… Ầu ơi… Chim chuyền nhành ớt líu lo,
Mảng sầu con bạn ốm o gầy mòn…
Thằng Quyên nằm trên nệm, thiêm thiếp. Nghe hát đến chim, nó nhào dậy khóc: “bắt chim cho con má!”.
Bảo nghe Quyên khóc, lại lo ngày mai không có con chim vàng. Bảo ngồi dậy, dựa lưng vào chuồng trâu, nhìn ra. Trời mênh mông, trăng sang vằng vặc. Bảo rón rén bước ra cây trứng cá, nhìn lên. Lá khẽ xao động như bầy chim mơ ngủ… Bảo lấy đất vụt lên, đất rơi tõm xuống ao cá. Con chim vàng không có ngủ ở đây, nó đâu rồi kia! Bảo ngồi xuống gốc trứng cá, xoa xoa mái đầu trọc hếu như sọ dừa. Bảo đã tìm ra kế. Nhân lúc chăn trâu, Bảo chặt nhánh ổi, lấy mảnh vỏ ốc chuốc thành nạng. Bảo buộc dây thun vào, giương buông, bắn vù vù. Bảo vò luôn 10 viên đạn. Được rồi, nhất định bắn rơi con chim vàng.
Bảo bước vô nhà, hớn hở như tá điền có tiền trả nợ. Thằng Quyên hỏi:
- Chim vàng tao đâu?
- Đây cậu? Giàng thun đây cậu, tôi bắn nó rụng như lá cho cậu coi.
Tức thì thằng Quyên nhăn mặt giẫy lên:
- Không! Mày bắn chết chim tao.
Bảo định năn nỉ, mẹ nó đã chõ vào:
- Con tao chơi chim sống chớ giỗ cha mày đâu mà bắn chim cho chết!
Bảo trả lời:
- Nó có cánh không bắn làm sao bắt được.
Mẹ thằng Quyên xấn tới, giận dữ:
- Tao không cấm mày bắn, mày muốn bắn mấy cái thì bắn, miễn đừng chết, đừng què, đừng gãy cánh chim của con tao thì thôi.
Bảo tức quá:
- Không trúng làm sao bắt được.
Mẹ thằng Quyên nổi lửa lên, nó giận đứa ở dám cãi lại, nó bảo:
- Mày bắn cho nó giật mình, chết giấc té xuống không được hả!
Mái đầu Bảo cúi xuống, nhè nhẹ lui một bước. Môi Bảo mím lại, mắt liếc mẹ thằng Quyên, tay run run nắm chặt vạt áo trì xuống. Bảo giận sôi lên, quên mình là đứa ở, liệng giành thun trước mặt nó, cự lại:
- Bà giỏi bà bắn đi!
Nó quơ cây rượt theo Bảo, liệng vun vút.
*
Minh họa: Lương Xuân Đoàn
Quá căm tức thì chống lại, chống rồi Bảo lại sợ. Bảo đến thằng Quyên:
- Cậu bữa nay thế nào tôi cũng bắt được con chim vàng cho cậu!
Thằng Quyên ngẩng đầu lên, mắt nó long lanh, ôm lấy Bảo nó hỏi: “Chừng nào?”. Bảo đưa nhánh tre có sợi nhợ cho nó coi:
- Đây, bẫy gài đây cậu. Mà cậu cho một trái chuối chín đi!
Thằng Quyên nhảy tưng lên, rồi cắm cổ chạy, thẳng vô buồng, bẻ luôn hai quả. Nó đưa hai quả chuối cau chín vàng khoe với Bảo. Nó cười híp hai con mắt. Lần đầu tiên nó cúi đầu sát vào Bảo, xem Bảo buộc quả chuối vào bẫy. Suy nghĩ thế nào, nó quay ra lắc đầu:
- Chim không ăn chuối đâu!
- Nó ăn chớ cậu! Phải chim hát bội chim sâu đâu con chim này nó ăn sâu mà ăn chuối nữa, cậu. Tôi coi trâu, tôi thấy nó sà xuống vườn chuối hoài.
Bỗng mẹ thằng Quyên nện guốc bước tới, nó trố mắt nhìn hai quả chuối cau, nó hét lên:
- Mày gạt con tao ăn cắp chuối hả?
Bảo lui luôn mấy bước, nép mình vô tường, mặt lấm lét:
- Dạ thưa bà, con xin chuối chín làm mồi bắt chim cho cậu.
- Chuối tao cúng thổ thần, chuối tiền chuối bạc, chuối gì chuối choc him ăn. Mày trèo lên cây bắt sống nó cho tao.
Mẹ thằng Quyên vừa chửi vừa nhìn quanh quất kiếm cây. Bảo liệng cái bẫy, chạy mất…
Không còn cách nào hơn nữa, Bảo quấn cây lá đầy mình, trèo sẵn lên cây từ sang sớm. Nhánh cây trứng cá mềm quằn xuống, Bảo thụt vô, dựa lưng vào cành to. Thằng Quyên đứng dưới hét lên:
- Mày ra ngoài nhánh chớ! - Bảo run quá, chân cứ thấy nhột, nhìn xuống thấy chóng mặt. Vòm trời cao vút. Một chấm đen bay tới. Rõ là con chim vàng. Nó lượn mấy vòng, vừa sà cánh đáp, bỗng nó hốt hoàng vút lên choe choé.
Mẹ con nó chạy vô nhà ló đầu ra:
- Mày đừng rung chớ!
Mẹ thằng Quyên nhìn theo con chim mình vàng như nghệ mỏ đỏ như son không chớp mắt:
- Bảo! “con” nín thở cho êm con. Ráng con!
Con chim bay qua nhảy nhót trước mặt. Bảo vừa thò tay, nó nhảy ra nhánh. Thằng Quyên há mồm hồi hộp:
- Bắt mau, mau!
- Đó, đó! Nó nhảy vô đó con, chụp, chụp! - Nghe tiếng nó là Bảo thấy roi đòn đánh đập, thấy máu đổ như những trận đòn hôm trước. Bảo cắn răng cho bớt run, nhè nhẹ thò tay ra, nhổm mình với tới, chụp dính con chim vàng. Chim choé lên, mẹ con nó mừng quýnh, thằng Quyên nhảy lên.
- Được chim rồi! - Vỗ tay bôm bốp. Bảo có cảm giác như khi mình đuổi theo trâu bị sụp những hầm giếng lạn, ruột thót lên. Hai chân Bảo sụp vào không khí, tay bơi bơi - Mặt Bảo tối đen – Bảo rơi xuống như trái thị. Mặt Bảo đập vào gốc cây, máu nước mắt đẫm cả mặt: “Trời ơi!” Con chim vàng cũng bị đập xuống đất đầu bể nát. Trong cơn mê mê tỉnh tỉnh, Bảo nghe văng vẳng tiếng guốc, nghe mẹ con thằng Quyên kêu: “trời ơi”.
Bảo chống tay ngồi dậy, máu từ trên đầu chảy trên những chiếc lá quấn vào mình nhỏ giọt. Bảo cố đem toàn lực vùng dậy, nhưng tay lại khuỵu xuống, đầu ngã xuống vũng máu. Mắt Bảo chập chờn thấy bàn tay mẹ thằng Quyên thò xuống. Tay Bảo với tới, với mãi, với mãi nhưng cũng chẳng vớ được ai. Té ra mẹ thằng Quyên thò tay nâng lấy xác con chim vàng. Bảo lại nghe tiếng tặc lưỡi: “Trời! Con chim vàng của con tôi chết rồi!”.
Vnt22(89)
