HOA LOA KÈN
Đấy là một đêm
ngôi nhà tối đen
tưởng chưa bao giờ có ở đó
Nhưng tôi chợt thấy
một lỗ thủng
lọt chút sáng mờ
Tôi lần mò về phía lỗ thủng
và nhận ra
một đóa loa kèn.
Nguyễn Quang Thiều
Lời bình của ĐặngVăn Toán
Hoa loa kèn (hay còn gọi là hoa huệ tây) có nhiều màu sắc khác nhau, trong bài thơ này nó là loa kèn trắng. Bông loa kèn đã nở hết cỡ và cũng trắng hết mình. Bởi vậy, nó mới ánh lên chút sáng mờ giống như một lỗ thủng giữa màn đêm trong một ngôi nhà tối đen.
Nói đến lỗ thủng, người ta thường liên tưởng đến sự khiếm khuyết của một đồ vật hay sự vật nào đó. Song ở bài thơ này, cái lỗ thủng trong ngôi nhà tối đen có lẽ lại hướng người đọc nghĩ tới một điều gì đó mang nghĩa tích cực hơn? Thơ hình như đã bắt đầu có sự hấp dẫn.
Và như vậy, trong nhiều trường hợp, cái khiếm khuyết, cái chưa trọn vẹn có khi lại trở thành nét duyên thầm, nét ấn tượng mà không phải ai cũng nhận ra. Nhưng nếu hiểu như vậy thì mới có phần đúng mà chưa đủ.
Hình ảnh “chút sáng mờ” mà tác giả chợt thấy là hình ảnh duy nhất tạo nên điểm nhấn cho bài thơ. Tứ thơ đã được báo trước, nhưng người đọc vẫn bị dẫn dụ vào diễn tiến của câu chuyện, để rồi vỡ òa cùng với nhà thơ khi bất ngờ phát hiện ra điều thú vị: Ồ. Cái lỗ thủng kia hóa ra lại là một đóa loa kèn!
Nhầm lẫn thường vẫn hay xảy ra trong cuộc sống. Có nhầm lẫn chết người, có nhầm lẫn vui vui, vô hại. Nhưng cũng có sự nhầm lẫn buộc người ta phải trăn trở, phải suy nghĩ lại. Vậy là chỉ qua một sự việc hết sức bình thường, bằng cách chắt lọc câu chữ, kiệm lời, bài thơ đã để lại những chiêm nghiệm, nghĩ suy nơi người đọc.
Nhan đề là “Hoa loa kèn” nhưng không hề có một dòng tả về màu sắc, hình dáng cụ thể của loài hoa rất đẹp này. Tác giả chỉ mượn hình ảnh của nó để gửi tới độc giả thông điệp giản dị: Cuộc sống vốn muôn hình muôn vẻ và luôn luôn có những điều bất ngờ. Nhiều khi tưởng thế này nhưng sự thực hóa ra lại thế khác. Chỉ cần ta dừng lại một chút để phát hiện, nghĩ suy, nâng niu và trân trọng thì cuộc đời sẽ thú vị biết bao./.
